Wat hebben we al gedaan?

  • In alle stadsdelen zijn buurtbudgetten ingevoerd waarmee inwoners hun eigen sociale en groene initiatieven voor hun buurt kunnen bedenken en uitvoeren. In 2020 hebben 230.000 Amsterdammers gestemd over in totaal ruim 700 voorstellen.
  • Er was een burgerberaad van 100 inwoners uit Amsterdam en Weesp, die een afspiegeling zijn van de stad. Zij gaan met hulp van experts extra maatregelen bedenken om de klimaatdoelstellingen te halen. Het stadsbestuur neemt deze maatregelen over.
  • Amsterdammers worden beter meegenomen in het bedenken en uitvoeren van beleid, dankzij de Agenda voor Democratische Vernieuwing. Iedereen vanaf 12 jaar mag meedenken en stemmen, en dat kan allemaal gewoon online.
  • Kleinschalige maatschappelijke initiatieven worden beter ondersteund door een laagdrempelige en antibureaucratische subsidieregeling en een platform waar ze hun waarde zichtbaar kunnen maken (Wij Amsterdam en MAEX).
  • Met het vernieuwde bestuurlijke stelsel is de lokale democratie versterkt. Stadsdeelcommissies hebben weer een controlerende en kaderstellende taak. In elk stadsdeel gaat een panel met ingelote inwoners het stadsdeelbestuur periodiek adviseren.

Wat willen we nog doen? 

  • We gaan nóg verder met nieuwe democratische instrumenten en zetten deze op grotere schaal en in meer gebieden ingezet. Bijvoorbeeld buurtrechten, buurtbudgetten, buurtbegrotingen, coöperatieve burgerinitiatieven (commons), het volksinitiatief, referenda, loting, burgerfora en -beraden, en ruimte voor initiatief (zoals Ma.ak020 met Maakbanken)
  • We maken buurtbudgetten structureel onderdeel van de gemeentelijke werkwijze en bereikbaar voor alle Amsterdammers. We zetten in op de mogelijkheid buurtbegroten (als mogelijke doorontwikkeling) in te voeren.
  • Bij alle gemeentelijke projecten en plannen worden bewoners en ondernemers vroegtijdig betrokken en in de gelegenheid gesteld maximale invloed uit te oefenen. In de afgelopen periode is in het nieuwe participatiebeleid vastgelegd dat voorafgaand aan ieder project of plan beschreven moet worden op welke wijze Amsterdammers betrokken worden en welke ruimte beschikbaar is voor participatie. Dit beleid wordt structureel uitgevoerd.

De afgelopen periode hebben we flinke stappen gezet om Amsterdammers actief een stem te geven in het beleid dat de gemeente maakt. Een mooi voorbeeld hiervan is de aanpak bij de herinrichting van de Frans Halsbuurt, waar de buurt actief betrokken werd bij het hele ontwerpproces om de buurt groener en leefbaarder in te richten. We hebben daarvan onder andere geleerd dat we helder moeten zijn over wat mensen kunnen verwachten van inspraak, en dat we in de beginfase duidelijk moeten aangeven wat er wel en niet mogelijk is. Deze lessen hebben een sterk fundament gelegd voor het nieuwe participatiebeleid van het college.

Samen stad maken.

We zien dat de drempel om volwaardig hun stem te laten te horen voor veel inwoners nog te hoog is. Dat vraagt om een verandering in de werkwijze van gemeentelijke directies en ambtenaren. De leefwereld van de Amsterdammer moet centraal komen te staan, de systeemwereld is faciliterend. De slagkracht en kwaliteit van de ambtelijke organisatie op het gebied van participatie moet daarom nog verder toenemen en in alle delen van de organisatie ingebed zijn. Zo maken we de participatie van burgers nog eerlijker, inclusiever en democratischer.

Daarom gaan we de komende jaren door met het invoeren van radicale vormen van inspraak, participatie, democratisering en zelfbeheer. We maken de vernieuwende praktijk zichtbaarder en breder toegankelijk voor iedereen. De centralisering van beleid en politieke besluitvorming maakte dat er beperkte slagkracht op stadsdeelniveau was. De positie van de stadsdelen moet worden versterkt. De voorgestelde herziening van het stelsel is een stap in de goede richting, maar we moeten blijven nadenken over hoe het nog beter kan. De buurt moet weer een levendige democratische ruimte worden. Een plek waar mensen van verschillende achtergronden met elkaar in gesprek gaan, waar bewonersorganisaties floreren en buurtbewoners samen met de gemeente plannen voor de buurt maken. Wij willen dat inwoners ervaren dat de gemeente voor hen klaarstaat, naar hen luistert én aan hen de regie biedt over hun eigen leefomgeving.